آشنایی با تاریخانه دامغان
در این مقاله از چتراتا قصد داریم در
مورد یکی از قدیمی ترین مساجد ایران و جهان، مطلبی را برای شما عنوان کنیم. این
مسجد در استان سمنان و شهر دامغان واقع شده است و در مسیر اصلی بزگراه و راه اهن
می باشد.
دامغان را می توان از شهر‌های مهمی در
قدیم دانست که روی جاده ابریشم قرار داشته و بسیاری ادیبان و شعرای مهم مانند
منوچهری دامغانی شاعر ایرانی سده پنجم هجری در آن بالیده‌اند. دامغان
همچنین به شهر عرفا نیز شهرت دارد.
این شهر قدیمی در دوران باستان از آن به
عنوان صد دروازه نامیده می شد و رونق و عظمتی تحت عنوان ایالت قومس داشت. بهتراست
بدانید که دامغان در زمان تیرداد اشکانی پایتخت ایران انتخاب شد.
معنی مسجدتاریخانه دامغان
یکی از مقدس‌ترین مکان‌های ملت عشق یا
همان صوفیان و عارف مسلکان مسجد تاریخانه بوده است که در طول دورانهای مختلف به مرور طرحش
کامل‌تر شده است
تاریخانه به معنی خانه خدا است و این
مسجد قدیمی پس از اسلام را چهل ستون هم می
نامند.
قدمت این مسجد چند سال است؟
تاریخانه دامغان، از کهن‌ترین ساختمان‌ها
در شیوه‌ی معماری خراسانی هم هست. نقشه‌ی ساختمان، برپایه شبستان ستوندار است که
بعد‌ها و در دوران اسلامی در آن تغییراتی داده‌اند.این مسجد که جز مساجد مهم و
قدیمی بعد از اسلام می باشد،در دوران خلفای عباسی در قرن دوم هجری قمری ساخته شده
است.
وجه تسمیه تاریخانه
تاریخانه از لحاظ داشتن مناره هم جز قدیمی
ترین حساب می شود و لازم به ذکر است که این مسجد تاکنون تعمیر و بازسازی نشده است
و تنها در دوره سلجوغیان به جای مناره خشتی و گلی آن که تخریب شده، برجی از آجر به
ارتفاع 26 متر ساخته اند.
بررسی معماری تاریخانه
تاریخانه دارای صحن مربع شکلی می باشد که
در چهار سمت خود دارای طاق هایی می باشد.ورودی این شبستان تعداد هفت دهانه را در
برگرفته که در جهت قبله قرار دارند که دهانه میانی آن متناسب با محور میانی شبستان، که
جایگاه محرابش بوده است، از شش دهانه دیگر که هم اندازه هستند، بزرگ تر است.در طرح اصلی بنا نیز یک صحن چهار
ظلعی به طول بیست وهفت متر و عرض بیست وشش متر بوده که گرداگرد آن رواق های با طاق
ضربی و آجری بر روی پایه های گرد و قطور به ارتفاع نزدیک چهار متر و قطر حدود دو متر بنا گردیده است.
همچنین از زیبایی های این مسجد می توان
به منار بلند بیست وشش متری آن اشاره کرد که برای رفتن به بالای آن باید نزدیک به
نود پله را پیمود. محیط مناره در پایین سیزده متر است و در بالا به نه متر می رسد.
تاریخانه از لحاظ سبک معماری و مصالحی که
در آن به کار رفته است و حتی چیدمان آجرها وستونها شبیه به کاخ خاهای دوران
ساسانیان می باشد و تنها وجه تمایز که بین
این ساختمان و سایر بناهای ساسانی دیده می
شود، نوک های تیزی است که در قوس های این بنا دیده می شود.
دیدگاه ها