از ارگ علی شاه تبریز چه می دانید؟
تبریز یکی از قطب های گردشگری ایران
عزیزمان است. در شهر تبریز می توان انواع بناها و سازه های تاریخی همراه با موزه
های متنوع را مشاهده کرد. امروز می خواهیم در چتراتا از ارگ علی شاه بگوییم و
اطلاعاتی از این بنای تاریخی در اختیار شما قرار بدیم.
تاریخچه ارگ علی شاه
این
ارگ زیبا که در شهر تبریز قرار دارد توسط
تاج الدین علیشاه وزیر ایلخانیان طی سال های 716 تا 724 هجری با هدف تشکیل یک
ارامگاه سخته شد. همچنین قسمت جنوبی این ارگ
بر گرفته از طاق کسری می باشد و کمی از ان بزرگ تر است. این ارگ پس از ساخت
در دوره ها و حکومت های مختلف کاربرهادی متفاوتی داشته و بعنوان مثال برای دوران
سلطنت قاجاریه این مجموعه بعنوان انبار غلات و مهمات نظامی مورد استفاده می گرفت.
بررسی معماری ارگ علیشاه تبریز
این بنای باشکوه یکی از شاهکارهای هنر
معماری ایران به شمار می‌رود که در معماری اسلامی کم نظیر است. سبک
معماری این بنا با توجه به نظرات کارشناسان سبک آذری بوده و معمار خوش دست ان هم ،
استاد فلکی تبریزی بوده است. این سبک در معماری ایرانی پس از اسلام است که به
آذربایجان منسوب شده است.
همچنین در ارگ علی شاه تبریز، ساروج و
مصالح ساختمانی بادوام استفاده شده است. این بنا نیز مانند بسیاری از آثار تاریخی
در زلزله ویرانگر قرن دهم شهر تبریز در امان نمانده و بخش اعظم مجموعه ارگ در این
پدیده طبیعی فروریخته است. اما با این وجود دیواره های بلندی از این ارگ باقی ماند
تا یادگاری از تاریخ پر فراز و نشیب این مملکت باشد.
این بقایا به صورت سه دیوار بلند است که
به شكل ایوان دیده می‌شود. قسمت مسقف آن که شبستان و عنصر اصلی مسجد علی شاه است
در واقع مسجد بوده که تشکیل‌دهنده‌ی ایوان طاق‌پوش و طاق استوانه‌ای عظیمی است.
عرض این بنای به جا مانده حدود سی متر و ارتفاع آن بیست و شش متر است.
همچنین عرض هر یک از این دیوارها نیز ده متر و داخل آنها مرکب از دو دیوار عریض است که توسط طاق‌هایی به هم
اتصال یافته‌اند. البته در حفاری‌های انجام گرفته این نکته مشخص شده است که هفت متر
از دیوارها زیر خاک قرار دارد.
این بنای عظیم توسط مورخان معتبر و در
بیشتر سفرنامه‌ها توصیف شده است. از اطلاعات و توصیف‌های ذکر شده در این کتاب‌ها و
اسناد می‌توان دریافت که این بنا در زمان تاج‌الدین علیشاه، مسجد جامع شهر محسوب
می‌شده و مزین به كاشی و ازاره سنگی و ستون‌های مرمری و كتیبه‌ها و گچبری‌های
زیبایی بوده که بعدها رو به ویرانی نهاده و متروک شده است.
این ارگ در پانزده دی ماه 1310 خورشیدی
به شماره 170 در فهرست آثار ملی کشورمان به ثبت رسید.
مشاهدات از ارگ علی شاه تبریز
همانطور که پیش تر گفته بودیم این ارگ در
زمان های مختلف کاربردهای متفاوتی داشت و در زمان
تاج‌الدین علیشاه، مسجد جامع شهر به حساب می آمد و با ازاره سنگی و کاشی و ستون های مرمری و گچبری های زیبایی تزیین شده
بود.
همچنین اگر به محوطه این ارگ بروید سه
دیوار بلند ایوان شکل پیش رویتان قرار دارد.
دیدگاه ها